رویای مردمان و حُقّه سیاستمداران و روشنفکران
رویای عدالت، رویای رفاه یا رویای رهایی، مردمان عادی در طول تاریخ و در هنگامهٔ تحولات، به دنبال این رویاها میگردند؛
تا در جامعه آزاد و بدون تبعیض و با رفاه زندگی کنند.
آنها رویای خود را میسازند،
رؤیایی کوچک که آرمانی هم نیست،
چون اساساً درکی از آرمان ندارند.
آنها رؤیایی میسازند؛ نه از جنس آرمان، بلکه از جنس نیاز.
اما این روشنفکران، ایدئولوگها و سیاستمداراناند
که این نارضایتیها را صورتبندی میکنند،
بزرگنمایی میکنند و با نام «آرمان» به میدان میآورند؛
تا انقلاب کنند،
تا قدرت بگیرند،
و تا رؤیاهای دیگران را در واقعیت خود زندگی کنند.
و در نهایت، مردمان عادی میمانند با حوضشان؛
همان حوض تاریک و در بند.
✅فیلسوفان اما، مانند سیاستمداران و روشنفکران، حقهباز نیستند؛
آنها از اتوپیا میگویند، پیش از آنکه مردمان عادی حتی در رؤیای خودشان چنین جامعهای را تصور کنند.
اتوپیا کجاست؟
اتوپیا جهانی فرضی که در آن عدالت، آزادی و دانش به اوج میرسد.
جایی برای زیستن، نه فقط زندهماندن.
اتوپیا در واقعیت شاید محصول دهها انقلاب و آمدوشد تمدنها باشد.
اتوپیای فیلسوفان، غایت روح بشر است؛
چون سخت بهدست میآید و نادر رؤیاپردازی میشود.
✅تامس_مور، فیلسوف انگلیسی، در کتاب آرمانشهر
برای نخستینبار توصیف یک نظام بیعیبونقص سیاسی را تصویر کرد:
نظامی که در آن عدالت، آزادی و رشد فردفرد جامعه تضمین میشود.
او نخستین اتوپیای بشر را با قلمش ترسیم کرد.
آرمانشهر در کلوزآپ
✅در نسخهٔ چاپشدهٔ انتشارات خوارزمی از این کتاب آمده:
«آنها روز را به ۲۴ ساعت تقسیم میکنند و شش ساعت را به کار اختصاص میدهند؛ سه ساعت پیش از ناهار و سه ساعت بعد از آن. … بقیهی زمانشان، به اختیار هر فرد واگذار میشود؛ اما از استفادهی نادرست مثل تنبلی یا تجملگرایی باید پرهیز کنند، بلکه باید در فعالیت مفیدی شرکت کنند… فعالیتی که غالباً خواندن است. یک شور و شوق واقعی برای یادگیری.»
آرمانشهر تامس مور خیالپردازی نیست
✅آرمانشهر فقط خیالپردازی نیست؛
آیینهایست روبهروی جوامعی پر از فقر، فساد و قانونگریزی. در جهان سوم که مردم نمیدانند چه میخواهند یا نمیخواهند؛ و بازیچهٔ سیاستمداران و روشنفکران میشوند؛ انقلاب، کودتا و جنگ پایانی ندارد، اتوپیا نقشه راه است.
تامس مور مینویسد:
«حاکمان مردم را در فقر نگه میدارند،
سپس بهخاطر دزدی مجازاتشان میکنند.»
نقدی تلخ، اما ظریف بر پشت پرده قدرت، تامس مور در آرمانشهر به مردمان میآموزد به چه چیزهایی باید معترض بود.
معرفی کتاب آرمانشهر
نویسنده: مهدی رزاقی طالقانی
